Bron: Ramzy Baroud Counterpunch 31 januari 2024 ~~~
Europa zweeg toen Israël de belegerde Gazastrook begon te bestoken met een wreedheid die alleen maar tot een genocide kon leiden. Sterker nog, Europa zweeg toen het woord ‘genocide’ al vanaf 7 oktober vrij snel de plaats innam van de eerdere verwijzing naar de ‘oorlog tussen Israël en Hamas’.
Degenen die bekend zijn met het politieke discours en handelen van Europa met betrekking tot Israël en Palestina, moeten zich al realiseren dat de meeste Europese regeringen altijd aan de kant van Israël hebben gestaan.
Maar als dit helemaal waar is, wat moeten we dan denken van de laatste opmerkingen van het hoofd buitenlands beleid van de Europese Unie, Josep Borrell, toen hij op 23 januari leek uit te halen naar Israël en het beschuldigde van “haat zaaien voor generaties“?
Tijdens een gezamenlijke persconferentie in Brussel met de minister van Buitenlandse Zaken van Egypte, Sameh Shoukry, en EU-commissaris voor Uitbreiding, Oliver Varhelyi, zei Borrell dat “Israël geen vetorecht kan hebben over de zelfbeschikking van het Palestijnse volk”.
Maar is Borrell oprecht?
Borrells frustratie over Tel Aviv komt voort uit het besef dat Israël Europa niet serieus neemt. Hij heeft gelijk. Tel Aviv heeft Brussel nooit echt gezien als een sterke en relevante politieke speler in vergelijking met Washington of zelfs Londen.
De afgelopen maanden hebben deze ongelijke relatie verder blootgelegd.
Kort na de Al-Aqsa Flood operatie stroomden Europese leiders – te beginnen met de Duitse bondskanselier Olaf Scholz, de Italiaanse premier Giorgia Meloni en de Franse president Emmanuel Macron – naar Tel Aviv om, in de woorden van de Nederlandse premier Mark Rutte, te benadrukken dat “Israël het volste recht heeft om zichzelf te verdedigen”.
Maar de Europese steun bestond niet alleen uit taal of politieke gebaren. Het kwam ook in de vorm van militaire steun en steun van inlichtingendiensten.
Dit is geen eenvoudig geval van een westerse dubbele moraal. Israël ziet Europa als een lakei, hoewel Europa collectief een aanzienlijk economisch gewicht in de schaal legt dat het, alleen in het geval van Israël, weigert om te zetten in politieke invloed. Totdat Brussel leert deze tweedeling op te lossen, zal het doorgaan met dit soort bizarre buitenlandse politiek.
Een van de redenen waarom Israël Europa als een inferieure politieke speler ziet in vergelijking met Washington, is omdat de Europeanen een groot deel van hun agenda voor buitenlands beleid hebben gekoppeld aan de VS, die op hun beurt worden gemotiveerd door de agenda en belangen van Tel Aviv.
Dit is hoe het werkt. Toen Macron zich aansloot bij Biden in zijn onvoorwaardelijke steun aan Israël in het begin van de oorlog, merkte Netanyahu op dat hij het Franse standpunt “zeer waardeerde”. Maar toen Macron op 11 november kritiek durfde uit te oefenen op het doden van vrouwen en baby’s door Israël in Gaza, haalde Netanyahu onmiddellijk hard uit en beschuldigde Macron van het maken van “een ernstige fout, feitelijk en moreel”.
Langzaam begon Europa een iets sterker standpunt in te nemen over Gaza, maar zeker niet sterk genoeg om een einde van de oorlog te eisen of te dreigen met consequenties als de oorlog niet eindigt. Op 22 januari hield de EU een ministeriële bijeenkomst, waarvoor ze de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Yisrael Katz en de Palestijnse minister van Buitenlandse Zaken Riyad al-Maliki uitnodigde.
“Vanaf 2 november heeft de Duitse regering de export van bijna 303 miljoen euro (323 miljoen dollar) aan defensiematerieel naar Israël goedgekeurd,” meldde Reuters, en vergeleek het grote bedrag met de 32 miljoen euro aan defensie-exporten die in heel 2022 door Berlijn werden goedgekeurd. Dit is slechts één voorbeeld.
Terwijl de Amerikanen er niet voor terugdeinsden om de rol van partner in de Gaza-oorlog op zich te nemen, leek het standpunt van de EU oneerlijk en op zijn best moreel inconsistent. Een enthousiaste Macron wilde bijvoorbeeld een anti-ISIS-achtige militaire coalitie oprichten om Hamas aan te vallen, ook al riepen leiders van Spanje en België gezamenlijk op tot een permanent staakt-het-vuren tijdens een persconferentie aan de Egyptische grens bij Rafah op 24 november.
Borrell benaderde de genocideoorlog aanvankelijk vanuit een volledig pro-Israëlisch perspectief. “Ik ben geen jurist”, zei hij toen hem in november vorig jaar in een interview werd gevraagd of Israël oorlogsmisdaden pleegt in Gaza. Een minuut later beweerde hij dat de Al-Aqsa Flood Operatie van Hamas zonder twijfel een oorlogsmisdaad was.
Dit is geen eenvoudig geval van een westerse dubbele moraal. Israël ziet Europa als een lakei, hoewel Europa collectief een aanzienlijk economisch gewicht in de schaal legt dat het, alleen in het geval van Israël, weigert om te zetten in politieke invloed. Totdat Brussel leert deze tweedeling op te lossen, zal het doorgaan met dit soort bizarre buitenlandse politiek.
Een van de redenen waarom Israël Europa als een inferieure politieke speler ziet in vergelijking met Washington, is omdat de Europeanen een groot deel van hun agenda voor buitenlands beleid hebben gekoppeld aan de VS, die op hun beurt worden gemotiveerd door de agenda en belangen van Tel Aviv.
Zo werkt het. Toen Macron zich aansloot bij Biden in zijn onvoorwaardelijke steun aan Israël in het begin van de oorlog, merkte Netanyahu op dat hij het Franse standpunt “zeer waardeerde”. Maar toen Macron op 11 november kritiek durfde uit te oefenen op het doden van vrouwen en baby’s door Israël in Gaza, haalde Netanyahu onmiddellijk hard uit en beschuldigde Macron van het maken van “een ernstige fout, feitelijk en moreel”.
Langzaam begon Europa een iets sterker standpunt in te nemen over Gaza, maar zeker niet sterk genoeg om een einde van de oorlog te eisen of te dreigen met consequenties als de oorlog niet eindigt. Op 22 januari hield de EU een ministeriële bijeenkomst, waarbij de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Yisrael Katz en de Palestijnse minister van Buitenlandse Zaken Riyad al-Maliki werden uitgenodigd.
De conferentie was een zwakke Europese poging om aan te geven dat de EU bereid is zich te laten gelden als een relevante politieke speler in het Midden-Oosten. De waarheid is echter dat de EU werd gemotiveerd door andere factoren, waaronder een groen licht van de regering Biden, die de laatste tijd gefrustreerder is geworden over Netanyahu omdat hij weigert deel te nemen aan het discours van Washington over toekomstvisies en de tweestatenoplossing.
Ook de regionale instabiliteit, of het nu in de Rode Zee is of in Libanon, zelf een gevolg van de oorlog, blijft een direct risico vormen voor Europa’s economische en strategische belangen in de regio.
De relatie van Europa met het Midden-Oosten is in sommige opzichten anders dan die van Washington. Terwijl de VS altijd bereid zijn om hun geopolitieke prioriteiten opnieuw uit te vinden, is Europa voor onbepaalde tijd gebonden aan de regels van de fysieke nabijheid tot het Midden-Oosten – zijn vitale geografie, zijn hulpbronnen en zijn bevolking.
Europa weet dit. Borrell, die de spreuk “Europa is een tuin” bedacht, “de rest van de wereld is een jungle”, en de “jungle kan de tuin binnenvallen”, begrijpt ook dat de instabiliteit van het Midden-Oosten zijn kostbare “tuin” in gevaar kan brengen, zelfs als de oorlog voorbij is.
Daarom was Borrell zo gebrand op de ministeriële bijeenkomst van de EU. Maar de bijeenkomst bracht niet zozeer serieuze gesprekken op gang als wel de irrelevantie van Europa, althans in de ogen van Israël.
Katz was naar de bijeenkomst gekomen om plannen te presenteren voor een kunstmatig eiland voor de kust van Gaza – waarschijnlijk om Palestijnen uit de Strook te verdrijven, “concepten die niets te maken hadden met de vredesbesprekingen,” zei Borrell.
Andere topdiplomaten van de EU “zeiden dat de video’s deel uitmaakten van (oude) ideeën die Katz in een vorige functie had gepresenteerd,” en dat ze iedereen in de zaal “verrasten”.
Maar de EU-diplomaten zouden niet verrast moeten zijn, per slot van rekening zijn hun regeringen degenen die Israël de macht hebben gegeven en de Palestijnen de macht hebben ontnomen door de jaren heen. Zelfs nu nog blijven velen van hen Israëls massamoorden in Gaza verdedigen als het recht op zelfverdediging van Tel Aviv.
Als Borrell echt een politieke ruggengraat wil ontwikkelen, moet hij zich volledig achter het internationaal recht scharen en pleiten voor het gebruik van de enorme economische invloed van de EU om Israël onder druk te zetten een einde te maken aan zijn oorlog en militaire bezetting van Palestina.
Als hij dat niet doet, wordt de bewering dat Brussel, net als Washington, een directe partner is in de Israëlische oorlog tegen het Palestijnse volk, zeer geloofwaardig.
Topfoto: door Ehimetalor Akhere Unuabona.
Ramzy Baroud is journalist en redacteur van The Palestine Chronicle. Hij is de auteur van vijf boeken. Zijn laatste is “These Chains Will Be Broken: Palestinian Stories of Struggle and Defiance in Israeli Prisons” (Clarity Press, Atlanta). Dr. Baroud is een Non-resident Senior Research Fellow aan het Center for Islam and Global Affairs (CIGA), Istanbul Zaim University (IZU). Zijn website is www.ramzybaroud.net