Door Mariam Barghouti en Yumna Patel Mondoweiss 4 nov. 2022
De Lions’ Den waren tot een paar maanden geleden relatief onbekend buiten Nablus, maar vandaag hebben ze in heel Palestina een heldenstatus verworven, omdat ze een opleving van gewapend verzet tegen het Israëlische kolonialisme leiden. Dit is hun verhaal.
De straten van de Oude Stad van Nablus zijn rustiger dan gewoonlijk.
De typisch drukke straten, gevuld met de bezienswaardigheden, geuren en geluiden van een van de oudste markten in Palestina, zijn bijna onherkenbaar. De meeste winkels en bedrijven zijn gesloten; degenen die open zijn, zijn opvallend somber, een ver geluid van het gebruikelijke geanimeerde geroep van straatverkopers die hun waren aanprijzen aan het voorbijtrekkende publiek.
“Dit is niet gebruikelijk in Nablus,” vertelde Abu Ayyad, 72, aan Mondoweiss terwijl hij in zijn winkel zat en halkoum snoepjes aan het verpakken was – een Nabulsi versie van Turkish Delight die hij al meer dan 60 jaar maakt en verkoopt vanuit zijn winkel in de wijk al-Yasmina.
De oude stenen gebouwen en de roestende ijzeren deuren in de straten zijn doorzeefd met kogelgaten. Sommige van de vernielingen dateren uit de eerste en tweede Intifada. Maar de nieuwere auto’s geparkeerd langs de geplaveide straten, bedekt met kogelgaten en gebroken glas, herinneren voorbijgangers aan de versheid van deze wonden.
“Wat er nu gebeurt in Nablus doet me denken aan het niveau van vernietiging dat plaatsvond in 2002 toen de Israëlische troepen Nablus binnenvielen,” vertelde Sameh Abdo, 52, een inwoner van de Oude Stad aan Mondoweiss terwijl hij door de smalle steegjes van de wijk al-Yasmina liep.
“De vernietiging van de stad, de huizen, de gebouwen. We hebben dit soort verwoestingen in jaren niet gezien,” zei hij.
Verderop zit een man voor zijn winkel, volgestapeld met oude radio’s, luidsprekers en andere spullen. Hij rookt zijn sigaret in stilte en neemt de woorden in zich op van het lied dat uit een van de nieuwere luidsprekers in zijn collectie schalt. Het is een hymne opgedragen aan lions.
Er zijn weinig tot geen buitenlanders aanwezig, een nieuwe realiteit die met opzet en niet per ongeluk is gecreëerd. De aanwezigheid van iets of iemand die de lokale bevolking niet kent, wordt beschouwd als een potentiële bedreiging, en dat is begrijpelijk.
De afgelopen maanden zijn de bewoners van de Oude Stad steeds wantrouwiger geworden tegenover elke buitenlandse aanwezigheid in hun straten. Te vaak zijn undercover Israëlische troepen vermomd de stad binnengedrongen, op zoek naar het bloed van de jonge mannen die van deze straten hun thuis hebben gemaakt.
Dat was het geval op maandag 25 oktober, net na middernacht. De straten waren rustig, en in de dekking van de nacht drongen Israëlische undercover special forces de grenzen van de stad binnen. Hun doelwit was een groep jonge mannen, gewapend en gereed in hun schuilplaats in de wijk al-Yasmina van de Oude Stad, maar zich schijnbaar niet bewust van het gevaar dat om de hoek loerde.
Ze noemen zichzelf het “Leeuwenhol”, Areen al-Usud in het Arabisch. Een nieuwe gewapende verzetsgroep, relatief onbekend buiten Nablus tot een paar maanden geleden, de jonge strijders hebben een heldenstatus gekregen in heel Palestina.
In de straten van de Oude Stad van Nablus zijn de Lions echter meer dan mythische helden. Het zijn broers, zonen en vrienden van de mensen hier. Het zijn de buren van de mensen – buren die hen hebben zien opgroeien, ooit kinderen die snacks kochten in de winkel verderop, en lawaai maakten met de andere buurtkinderen.
Nu zijn die welpen leeuwen, en ze hebben het op zich genomen iets te doen wat velen voor onmogelijk hielden na tientallen jaren onder de laars van de Israëlische bezetting en haar partners in de Palestijnse Autoriteit: het gewapende volksverzet nieuw leven inblazen.
Het verhaal van de oorsprong
De opkomst van de Lions’ Den in het Palestijnse publieke bewustzijn gaat terug tot de zomer, toen een stoïcijnse, smalle en knappe jongeman midden in de stad Nablus door een menigte van duizenden mensen sneed – met zijn geweer in zijn rechterhand, de kist van zijn vriend aan zijn linkerhand.
Terwijl hij door de menigte marcheerde in de begrafenisstoet voor zijn gevallen kameraden, salueerden voorbijgangers de jongeman. In een virale video grijpt een man met moeite zijn hand, die nog stevig om zijn geweer zit, en kust die. Het gezicht van de jongeman vertrok niet.
De jongeman was Ibrahim Nabulsi, toen net 18 jaar oud. Plaatselijk bekend als de “Leeuw van Nablus“, met een mysterieuze reputatie als een felle vechter die verschillende arrestatie- en moordpogingen van de Israëli’s had weten te ontlopen, schoot de jonge Nabulsi omhoog naar populaire bekendheid en bewondering na zijn optreden bij de begrafenis.
Nabulsi en zijn kameraden maakten destijds deel uit van een groep die zichzelf de Nablus Brigades noemde, Katibet Nablus in het Arabisch, en die opereerde vanuit de Oude Stad. Ze waren al maanden actief en voerden schietoperaties uit in het noorden van de Westelijke Jordaanoever.
Naar het voorbeeld van de Jenin Brigades in het noorden, werd de groep begin 2022 gevormd, en bestond zij hoofdzakelijk uit jonge mannen die vroeger aangesloten waren bij de Saraya Al-Quds (Al Quds Brigades), de gewapende vleugel van de Islamitische Jihad-beweging.
Maar veel van de leden en leiders van de groep behoorden tot verschillende politieke groeperingen. Nabulsi had zich vroeger aangesloten bij de Fatah-beweging; anderen waren afkomstig van Hamas en zelfs van het linkse marxistisch-leninistische Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP).
Net als de Jenin Brigades waren de Nablus Brigades partijoverschrijdend, en hoewel zij geld ontvingen uit verschillende bronnen, sloten zij zich niet officieel aan bij één politieke partij. Zij vochten in naam van Palestina, en niemand anders.
De eerste grote operatie van de Israëlische regering tegen de Nablus Brigades vond plaats in februari, toen Israëlische speciale troepen een inval deden in Nablus en een voertuig in een hinderlaag lokten, het met kogels bestookten en buitengerechtelijk drie Palestijnse verzetsstrijders vermoordden die volgens Israël werden gezocht.
De drie waren Ashraf Mubaslat, Adham Mabrouka en Mohammad Dakhil. Er was een vierde passagier – volgens sommige berichten was hij gewond en gearresteerd door het leger, volgens andere wist hij te ontsnappen. Velen speculeerden dat hij Ibrahim al-Nabulsi was.
Destijds claimde de Al-Aqsa Martelaren Brigade (de militaire vleugel van Fatah) de drie als haar leden. Maar zij hadden zich onlangs van Fatah losgemaakt en voerden onder een andere naam een aantal schietoperaties uit in Nabloes. Israëlische defensiefunctionarissen beschreven hen als een “afvallige” cel.
Rond dezelfde tijd lanceerde het Israëlische militaire apparaat Operatie Break the Wave, een grootscheepse operatie met een open einde op de hele bezette Westelijke Jordaanoever om “terroristische activiteiten tegen te gaan” en het groeiende gewapende verzet in Jenin en Nabloes.
In april waarschuwde de stafchef van het Israëlische leger, Aviv Kochavi: “Onze missie is eenvoudig – we moeten het terrorisme stoppen en de veiligheid en het gevoel van veiligheid herstellen. We zullen alles doen wat nodig is, hoe lang en waar dan ook, totdat zowel de veiligheid als het gevoel van veiligheid zijn hersteld.”
Maar ondanks de toename van dodelijke Israëlische militaire invallen in Nabloes en Jenin bleef het aantal operaties en gewapende verzetsactiviteiten, hetzij via georganiseerde groepen, hetzij zelfstandig, toenemen. In plaats van de golf te breken, leek Operatie Break the Wave slechts een tsunami op te roepen.
Eind juli, maanden na het begin van Operatie Break the Wave, lanceerde het Israëlische leger een massale inval in de wijk al-Yasmina in de Oude Stad van Nabloes. Het was de eerste keer sinds 2002 dat het leger een inval deed in het gebied, met als doelwit de naar eigen zeggen Palestijnen die verdacht worden van het uitvoeren van een schietactie op Israëlische soldaten en kolonisten bij de inval in het graf van Joseph een maand eerder.
Tijdens de inval vuurden verzetsstrijders hevig op de Israëlische troepen, terwijl zij zich barricadeerden in het huis van Mohammad al-Azizi, die algemeen bekend staat als de oprichter van de Lions’ Den. Israëlische troepen omsingelden het huis en bestookten het met explosieven en geweervuur, waardoor ze de strijders binnen overmeesterden.
Na een drie uur durende schietpartij werden Mohammad al-Azizi, 25, en Aboud Suboh, 28, gedood tijdens de inval, terwijl zij naar verluidt dekking gaven aan hun kameraden om te ontsnappen. Israëlische media meldden dat een van de hoofddoelen van de inval, Ibrahim al-Nabulsi, opnieuw was ontsnapt.
Hoewel zowel al-Azizi als Suboh werden opgeëist als leden van de Al-Aqsa Martelaren Brigades, stonden zij lokaal bekend als enkele van de eerste leden van de Nablus Brigades. Het was op hun begrafenis op 24 juli dat Nabulsi, gehuld in een kogelvrij vest en zijn geweer, hulde bracht aan zijn gevallen kameraden, waardoor zijn status als icoon in de stad verder werd versterkt.
Over de hele Westelijke Jordaanoever verspreidden Palestijnen video’s en foto’s van Nabulsi tijdens de begrafenis. Plotseling werden de Leeuw van Nablus en de groep waarmee hij vocht ook buiten de grenzen van hun stad bekend.
Slechts twee weken later zou Nabulsi hetzelfde lot ondergaan als zijn medestrijders. Tijdens een inval in de Oude Stad op 9 augustus werd Nabulsi gedood terwijl hij vocht tegen het Israëlische leger. Twee andere leden van de brigades die naast Nabulsi vochten, werden tijdens de inval gedood: Islam Sbuh, 32, en Hussein Jamal Taha, 16.
In een op grote schaal op Palestijnse sociale media gedeelde boodschap, die Nabulsi zou hebben opgenomen en kort voor zijn dood naar zijn kameraden zou hebben gestuurd, is een kalme en beheerste Nabulsi te horen die zegt:
“Ik hou zoveel van jullie. Als ik een martelaar word, jongens, hou ik van mijn moeder. Zorg voor het vaderland als ik er niet meer ben, en mijn laatste wil aan jullie, op jullie eer: laat het geweer niet los – op jullie eer. Ik ben omsingeld, en ik ga mijn martelaarschap tegemoet.”
Met zijn dood werd de Leeuw van Nabloes een icoon, en de groep waarmee hij vocht raakte stevig verankerd in het publieke bewustzijn. Na de moord op al-Nabulsi begon de Den of Lions, nu zonder oprichter en strijders van het eerste uur, een beroep te doen op het publiek voor bescherming.
Twee weken na de moord op Nabulsi werd een nieuw Telegram-kanaal aangemaakt met een foto van Mohammad al-Azizi en Aboud Suboh die hun geweren omhoog hielden. Bovenop de foto stond een nieuw logo, dat doet denken aan de symbolen die de gewapende vleugels van Fatah en de Islamitische Jihad voorstellen. Maar dit nieuwe symbool, dat de Rotskoepel toont onder twee gekruiste geweren, naast een icoon van een gewapende strijder in het midden van een kaart van Palestina, behoorde tot geen van de gevestigde politieke facties.
Over een zwarte banner was de naam van de groep in het Arabisch geplakt, daaronder een korte regel tekst die luidde: “Het officiële representatieve kanaal van de Lions’ Den.”
Groeiende Populariteit
Op 2 september, tijdens een herdenking voor al-Azizi en Suboh, maakten de Lions’ Den hun eerste officiële optreden als groep in de Oude Stad, waar duizenden mensen op af kwamen. Een militant van de groep, van top tot teen gekleed in zwarte militaire kleding, het gezicht bedekt met een zwarte bivakmuts en voorzien van een zwarte emmerhoed, stond op het podium tegenover de menigte mensen. Geflankeerd door strijders met geheven wapens aan weerszijden, las hij het handvest van de Lions’ Den voor.
“Wij groeten hen die in de voetsporen zijn getreden van al-Yasser en Yassin en Abu Ali Mustafa en Shikaki,” zei hij, verwijzend naar respectievelijk de Fatah-oprichter en overleden president Yasser Arafat, de Hamas-oprichter Shaikh Ahmad Yassin en de voormalige secretaris-generaal van de PFLP, Abu Ali Mustafa. “We zijn hier vandaag gekomen, 40 dagen na de dood van de Lions’ Dens, en in het licht van de brandende revolutie van ons volk in Jeruzalem, in Gaza, in Jeningrad [Arafats Tweede Intifada-tijdperk stilering van Jenin naar Stalingrad]… we zijn gekomen om u te vertellen dat de vonk begon in de Oude Stad [van Nablus] toen onze leider Abu Ammar de eerste cellen van de revolutie vormde in de wijk al-Yasmina [tijdens de Tweede Intifada].”
Het handvest verkondigde verder een boodschap van onafhankelijk verzet, vrij van de ketenen van de oude politieke facties. Zij beloofden door te gaan met het uitvoeren van operaties op de hele Westelijke Jordaanoever die gericht zijn tegen Israëlische legerposities en kolonisten. Zij wendden zich tot de veiligheidstroepen van de PA, die een netelige geschiedenis hebben met gewapende groepen in de Oude Stad Nabloes, en benadrukten dat de groep zich richtte op de confrontatie met de Israëlische bezetting, niet met de PA.
In de weken daarna kondigde de groep aan tientallen operaties te hebben uitgevoerd tegen posities van het Israëlische leger en kolonisten op de Westelijke Jordaanoever, voornamelijk in het gebied rond Nabloes. Op 11 oktober eiste de den de verantwoordelijkheid op voor een schietpartij waarbij een Israëlische soldaat werd gedood in de buurt van de illegale nederzetting Shave Shomron in het district Nablus.
Naarmate de groep zijn operaties opvoerde, bleef de populariteit van de Lions’ Den stijgen. In de loop van twee maanden verzamelde de groep honderdduizenden volgers op platforms als Telegram, met hun officiële kanaal met meer dan 230.000 volgers – meer dan elke andere Palestijnse politieke factie. Op TikTok overspoelden fanaccounts die aan de groep waren gewijd, de foto-montages van de gevallen strijders op de melodie van het volkslied van de Lions’ Den.
Hoewel sociale media vaak losstaan van de echte wereld, was de populariteit van de Lions’ Den op straat nog tastbaarder dan online.
In de steegjes van de wijk al-Yasmina, slechts één dag na de inval van 25 oktober waarbij drie leden van de groep werden gedood, onder wie topstrijder Wadee al-Hawah, verdringen jonge Palestijnen van buiten de stad de steegjes.
Sommige jongeren vragen winkeliers gretig waar het huis van de “held-martelaar” Wadee al-Hawah is. Een man wijst naar een afbrokkelende gevel van een oude stenen woning op de tweede verdieping. De jongeren vragen of ze het huis mogen betreden, maar ze worden tegengehouden door een groep stoïcijnse jongemannen die de toegang tot de deur blokkeren. Dus halen ze hun telefoons tevoorschijn en sluiten zich aan bij de menigte voorbijgangers die foto’s maken van het huis waar de Lions’ Den-leider werd gedood.
Poster bij gedenkteken voor Wadee al-Hawah, Mashaal Baghdadi, Hamdi Qaim, Ali Antar en Hamdi Sharaf. Foto: Akram Al-Waara/Mondoweiss.
Een paar stappen verderop groet een vrouw naar een gedenkteken voor de gedode strijder Tamer al-Kilani, die op 23 oktober werd vermoord op dezelfde plek waar nu foto’s van hem liggen, versierd met Palestijnse vlaggen. Een andere jonge moeder zegt tegen haar zoon dat hij voor het monument moet gaan staan om een foto te maken. “Groet hem, schat,” zegt ze, terwijl de jongen zijn rechterhand naar zijn voorhoofd brengt.
Terug op de weg, buiten de oude radiowinkel, zet Jamal Hamou, 57, de luidsprekers harder met het volkslied van de Lions’ Den. Op de vraag wat hij van de groep vindt, slaat hij zijn vuist op zijn borst, boven zijn hart, met een brede grijns op zijn gezicht.
“The Lions’ Den, voor de mensen van de Oude Stad en daarbuiten, betekent alles voor ons,” zei hij. “Dit zijn onze zonen, onze broeders, onze jongens. Zij hebben iets gedaan wat zovelen voor hen hebben geprobeerd en gefaald. Ze vertegenwoordigen betrouwbaarheid en eer, en ze hebben ons trots gemaakt, moge God hen beschermen en hen zegenen die zijn heengegaan.”
Om de hoek van Hamou’s winkel is de beroemde Al-Aqsa Sweets, in heel Palestina bekend om zijn Nablus knafeh, doorzeefd met kogelgaten. Gewoonlijk zit de winkel vol met hongerige klanten, maar nu is hij relatief leeg. Niemand heeft zin in zoetigheid, vertelt een van de eigenaars aan Mondoweiss.
“Ik werk hier al sinds ik vijf jaar oud was. Ik heb hier mijn hele leven gewoond, ik was hier tijdens de eerste en tweede Intifada,” vertelt Basil al-Shantir, wiens familie eigenaar is van de winkel, aan Mondoweiss. “Wat er nu gebeurt is anders. Tijdens de intifada’s was er veel meer vernietiging op grotere schaal, maar wat er nu gebeurt is niet onbelangrijk,” zei hij.
“The Lions’ Den is nauwelijks een paar maanden oud, maar ze hebben het publieke bewustzijn veroverd op een manier die ongekend is.”
Israël bedreigd
Een paar kilometer buiten de Oude Stad, de dag na de dodelijke inval in de Oude Stad, verzamelden duizenden Palestijnen zich bij de herdenking voor de “manen van Nablus”, de vijf Palestijnen die werden gedood.
Het was een typisch tafereel voor een martelaarsherdenking, die drie dagen lang wordt gehouden nadat iemand door de bezetting is gedood. Posters van Wadee al-Hawah, Mashaal Baghdadi, Hamdi Qaim, Ali Antar, en Hamdi Sharaf sierden de ingang en de muren van het lokale gemeenschapscentrum waar de wake werd gehouden. Familieleden van de overledenen stonden in de rij bij de deur en begroetten de rouwenden die hun respect kwamen betuigen.
Maar deze herdenking was anders in één klein, maar opvallend opzicht. Het was grotendeels verstoken van symbolen die de politieke kleur van de martelaren aangaven, een typisch kenmerk van de begrafenissen van Palestijnse martelaren.
Binnen zat Mazen Dunbuk (40), woordvoerder van de Fatah-beweging in de Oude Stad van Nabloes, aan de lunch, die gewoonlijk ter ere van de martelaren wordt geserveerd.
“De begrafenis van de vijf martelaren was een van de grootste in Palestina in jaren,” zei hij. “Dit is een teken aan de [Israëlische] bezetting, en aan de Palestijnse leiders, dat de publieke steun voor deze jonge mannen enorm is,” vertelde Dunbuk aan Mondoweiss.
Zich bewust van de reputatie die zijn politieke partij heeft, als het meerderheidsdeel van de in toenemende mate impopulaire PA-regering, zei Dunbuk zakelijk: “We weten dat de mensen moe zijn van de verschillende politieke facties, ze willen een verenigd verzet. Niets is daarvan duidelijker dan de populariteit van de Lions’ Den,” zei hij.
“Jonge mensen dorsten naar verzet, naar gewapend verzet, en naar een verandering van de status quo van de afgelopen 20 jaar,” zei hij. “En dit is waar Israël bang voor is.”
De dreiging die de groep vormt voor Israël bleek duidelijk uit de focus van het militaire apparaat om de groep ten koste van alles te vernietigen. In de nasleep van de operatie van 11 oktober, waarbij een Israëlische soldaat om het leven kwam, legde het leger een meer dan twee weken durende afsluiting van het hele district Nablus op, die het leven van meer dan 400.000 Palestijnen beïnvloedde.
In de laatste week van oktober voerde het leger in een paar dagen tijd verschillende invallen en operaties uit tegen leden van de Lions’ Den en hun werkterreinen. Naast de gerichte moorden op Tamer al-Kilani en Wadee al-Hawah werden verscheidene leden van de groep of met hen verbonden personen gearresteerd, waaronder de broer van Ibrahim al-Nabulsi.
De terugkeer van Israëls gebruik van gerichte moordaanslagen op leden van het verzet riep meer herinneringen op aan de eerste en tweede intifada, wat voor de plaatselijke bevolking een aanwijzing was dat het leger zijn operaties om de groep de kop in te drukken, opvoerde.
Maar terwijl het leger het leven van verscheidene leiders en hooggeplaatste leden van de Lions’ Den heeft beëindigd, is het er tot dusver niet in geslaagd de invloed te breken die de groep heeft uitgeoefend op Palestijnen, hoofdzakelijk jongeren, op de hele Westelijke Jordaanoever, die zich hebben laten inspireren door hun boodschappen van onafhankelijk verzet, zonder banden met de politieke partijen van gisteren.
En voor Israël ligt daar het gevaarlijkste aspect van de groep.
In termen van daadwerkelijke slachtoffers heeft Lions’ Den zelf geen noemenswaardig aantal doden of gewonden onder Israëlische kolonisten of soldaten geëist. Bij de meeste van haar operaties tegen Israëlische stellingen op de Westelijke Jordaanoever zijn wel gewonden gevallen, maar niet altijd.
Toch heeft de invloed van de groep meer “lone-wolf” operaties op de Westelijke Jordaanoever geïnspireerd die voor Israël destructief zijn gebleken. In de negen dagen sinds de Israëlische militaire aanval op Nablus, waarbij al-Hawah werd gedood, werden ten minste zes operaties uitgevoerd op de Westelijke Jordaanoever door individuele Palestijnen die niet officieel zijn aangesloten bij de Lions’ Den of andere gewapende groepen.
Bij de operaties, die zowel gericht waren tegen kolonisten als tegen Israëlische militaire posities, raakten verscheidene soldaten gewond en werd zelfs een kolonist gedood. In het bijzonder Udai al-Tamimi, een jongeman uit het vluchtelingenkamp Shu’fat, doodde een Israëlische soldaat die op de militaire controlepost Shu’fat was gestationeerd, De klopjacht die daarop volgde duurde tien dagen en zette het hele kamp onder beleg, voordat Tamimi zelf uit zijn schuilplaats kwam en Israëlische bewakers aanviel en verwondde die buiten de illegale nederzetting Ma’ale Adumim waren gestationeerd – niet ver van de plaats waar de klopjacht zich concentreerde – voordat hij door de bewakers werd doodgeschoten.
Los van de gewapende operaties die door de groep lijken te zijn geïnspireerd, heeft Lions’ Den afgezien van het traditionele model van het houden van aangeklede persconferenties of het afgeven van openbare verklaringen die door de standaard media worden gefilterd en in soundbites worden omgezet. In plaats daarvan heeft het een manier van communiceren met de bredere Palestijnse gemeenschap ontwikkeld, waarbij openbare platforms zoals Telegram worden gebruikt om rechtstreeks tot de Palestijnen te spreken, waarbij altijd wordt afgetekend met “uw broeders in Lions’ Den”.
Op 16 oktober, bijna een week nadat Israël de stad Nablus had afgesloten, riep de Lions’ Den de Palestijnen op tot een nacht van ontwrichting, en nodigde mensen uit de hele Westelijke Jordaanoever uit om van hun daken te schreeuwen en lawaai te maken in de straten als reactie op berichten in de Israëlische media over beloften van het leger om de gewapende groep “met wortel en tak uit te roeien”.
“Aan alle burgers, aan onze vaders, moeders, broers en zussen en kinderen,” luidde de verklaring. “Kom vanavond naar buiten op de daken om precies 12:30 uur. Laat ons jullie gejuich van Allahu Akbar [God is groot] horen. We willen dat het laatste geluid dat we horen jullie stemmen zijn,” schreef de groep.
En de Palestijnen gaven gehoor aan de oproep: van Nablus tot Ramallah, Tulkarem, Hebron en Jeruzalem.
Op 12 oktober, een dag voordat leiders van rivaliserende Palestijnse facties elkaar in Algiers ontmoetten voor verzoeningsgesprekken en beloften van presidents- en parlementsverkiezingen – die al meer dan tien jaar uitblijven – riep Lions’ Den alle Palestijnen op om te staken uit solidariteit met het op dat moment belegerde Shu’fat-vluchtelingenkamp. Ondanks het feit dat er geen officiële facties, die gewoonlijk stakingen uitroepen, bij betrokken waren, gaven Palestijnen in Jeruzalem en op de Westelijke Jordaanoever opmerkelijk genoeg gehoor aan de oproep en staakten die dag.
Op dezelfde dag bracht de Lions’ Den een verklaring uit, waarin opnieuw werd bevestigd dat de groep bij geen enkele politieke partij hoorde en “alle geschillen en rivaliteiten de rug had toegekeerd”.
“Het feit dat ze onafhankelijk zijn trekt meer jongeren aan, en Israël weet dat het gevaar van de groep ligt in hun politieke onafhankelijkheid,” vertelde Basel al-Shantir aan Mondoweiss buiten zijn knafehwinkel in de Oude Stad. “Want als je niet tot een officiële partij behoort, kun je niet onder druk gezet of gechanteerd worden met slechte deals en afgezwakte overeenkomsten.”
Bij het monument voor de vijf martelaren die op de 25ste werden gedood, zit een jonge man plechtig in de hoek van een stille ruimte. Hij identificeert zich als lid van de Lions’ Den.
“Wadee en de anderen hebben iets gedaan, ze hebben iets tot stand gebracht waar de Palestijnse politieke facties decennialang niet in zijn geslaagd,” vertelde de jongeman, die om anonimiteit vroeg, aan Mondoweiss.
“Ze hebben mensen bij elkaar gebracht, om één verenigd verzet te creëren, zonder politieke facties,” vervolgde de jongeman. “Hele naties hebben dit geprobeerd en hebben gefaald.”
Op de vraag waarom hij en andere jonge mannen werden geïnspireerd om de wapens op te nemen, zei hij: “We zijn bezet, en deze bezetting doodt ons elke dag. Wadee en de anderen werden elke dag wakker met nieuws over meer martelaren, meer aanvallen van kolonisten, en meer van ons thuisland dat wordt gestolen.”
“Als we vechten, eisen we onze waardigheid op, iets wat onze eigen regering 30 jaar lang niet heeft gedaan.”
De rol van de PA
In de nacht van 26 oktober, kort nadat de eerste dag van de herdenking voor de vijf martelaren in Nablus was afgelopen, brak het nieuws door dat vier leden van de Lions’ Den zichzelf hadden overgedragen aan de Palestijnse Autoriteit Veiligheidstroepen (PASF).
Een van de mannen, Mahmoud al-Bana, een topcommandant in de Lions’ Den die gewond raakte bij de inval de avond ervoor, schreef een verklaring op Facebook, waarin hij zich richtte tot het Palestijnse volk over zijn beslissing om zich over te geven aan de PA.
“Mijn kameraden werden martelaars aan mijn zijde, en ik werd samen met hen verschillende keren gewond, en mijn martelaarschap werd meer dan eens uitgeroepen,” schreef al-Bana. “Door Gods kracht en goedheid leef ik vandaag nog.”
“Vandaag, na overleg met mijn broeders in de strijd, mijzelf en mijn strijdmakkers, is met onze broeders in de [Palestijnse] veiligheidsdiensten overeengekomen om ons over te geven om ons te beschermen tegen deze brute bezetter,” zei hij.
Toen de controverse in de Palestijnse sociale media losbarstte over de beslissing van de strijders om zichzelf aan te geven, gaf de Lions’ Den een officiële verklaring vrij, waarin stond dat “wie zich overgeeft, dit zijn beslissing en keuze is.”
In een andere verklaring de volgende dag zei de groep dat degenen die geloofden dat de Lions’ Den zich zou ontbinden “in een illusie leven”.
Maar het effect van de beslissing van de strijders om zich over te leveren aan de PA kon niet worden ontkend, want de straten en het internet gonsden van de gesprekken over de toekomst van de Lions’ Den. Zou de groep de volgende onvermijdelijke Israëlische aanval overleven? Of zou er tegen die tijd nog wel een Lions’ Den zijn om tegen te vechten?
Eén ding bleef duidelijk: de Israëlische regering was niet de enige die de Lions’ Den voorgoed uit de straten en uit het Palestijnse publieke bewustzijn wilde hebben.
Eind september, terwijl de Lions’ Den aan populariteit bleef winnen in de West Bank en hun activiteiten gestaag uitbreidde, deden PA veiligheidstroepen een inval in de stad Nablus om twee Lions’ Den strijders te arresteren die door Israël werden gezocht, Musaab Shtayyeh, 30, en Ameed Tbeileh, 21. De ene Palestijn, de 55-jarige Firma Firma, werd gearresteerd.
Eén Palestijn, de 55-jarige Firas Yaish, werd gedood, terwijl verscheidene anderen gewond raakten. De inval leidde tot felle confrontaties en wijdverspreide reacties, omdat de Palestijnen kritiek hadden op de voortdurende veiligheidscoördinatie van de PA met Israël, en op wat zij zagen als de pogingen van hun eigen regering om het Palestijnse verzet tegen de Israëlische bezetting de kop in te drukken.
“Voor ons is het het slagveld, en voor hen de diplomatie,” vertelde een jonge 20-jarige strijder aan Mondoweiss op de avond van 20 september, toen PA-troepen in botsing kwamen met lokale jongeren in de stad, de dag na de arrestatie van Shtayyeh en Tbeileh.
Na de inval van 19 september en het daaropvolgende publieke verzet, bleef de PA relatief stil over het onderwerp van de Lions’ Den, en koos in plaats daarvan voor een beleid van stille neutralisatie, waarbij achter de schermen werd gewerkt om strijders van de Lions’ Den amnestie aan te bieden in de gelederen van de PASF in ruil voor het neerleggen van hun wapens, en in te stemmen met het uitzitten van tijd in gevangenissen van de PA.
Vergelijkbaar met de deals met voormalige strijders van de gewapende vleugel van Fatah na de Tweede Intifada, bood de PA deze jonge mannen veiligheid – veiligheid tegen het onvermijdelijke: gevangenschap, of waarschijnlijker, de dood, door toedoen van de Israëliërs. En toen het Israëlische leger zijn aanvallen op de groep opvoerde door gerichte moorden en grootschalige invallen, werd het voorstel van de PA nog aantrekkelijker.
Op 31 oktober, een week nadat al-Bana en drie anderen zich overgaven aan de PA, volgde Mohammad Tabanja, een andere belangrijke strijder in de Lions’ Den, naar verluidt zijn voorbeeld. Een bron binnen de PA vertelde Mondoweiss dat minstens een dozijn leden van de Lions’ Den zich al hadden overgegeven aan de PASF. Mondoweiss kon dat aantal niet onafhankelijk bevestigen.
Drie dagen later, in het hart van de Oude Stad, hield de Palestijnse premier Mohammad Shtayyeh een persconferentie, omringd door tientallen journalisten en buitenlandse diplomaten – een gezicht dat de Oude Stad in maanden niet had gezien.
De verklaringen van Shtayyeh gingen grotendeels over Israëls voortdurende bezetting van de Palestijnse gebieden, waarbij hij het beleid van “collectieve bestraffing” van het Palestijnse volk bekritiseerde. Hoewel Shtayyeh geen melding maakte van de Lions’ Den of van gewapend verzet, bleek een tweede boodschap duidelijk uit zijn optreden in de Oude Stad: de PA had de “orde” en controle over de stad hersteld, althans aan de oppervlakte.
Zoals de toekomst van Lions’ Den op het spel staat, zo ook het traject van de huidige Palestijnse mobilisatie. Het huidige moment wordt grotendeels bepaald door dergelijke groepen en de invloed die zij uitoefenen en die anderen inspireren om de wapens op te nemen tegen de bezetting. Het lijdt dus geen twijfel dat de toekomst van de groep de uitkomst van het huidige moment zal beïnvloeden, en ook of de golf van gewapend verzet waarvan we getuige zijn zal blijven aanzwellen, of langzaam zal afnemen en in de verte verdwijnen.
Op 1 november, dezelfde dag dat de meest rechtse, extremistische regering in de Israëlische geschiedenis aan de macht kwam, bracht de Lions’ Den hun meest recente verklaring uit:
Het belangrijkste is voor u, en iedereen die gelooft dat ons vuur is geluwd: er broeit een vulkaan.
Voor degenen die oproepen tot vrede, kijk naar hun verkiezingen en u zult hun keuzes zien.
En voor de verzetsstrijders van het Leeuwenhol, of van de gezegende facties, of onze eenzame wolven: bestook ze overal. Wat voor leven is dit, dat we in vrede leven met hen die ons bloed en het bloed van onze kinderen, mannen en zusters misbruiken?
Jullie broeders, de Lions’ Den.
Topfoto: Leden van de Lions’ Den tijdens een herdenkingsdienst voor Mahmoud al-Azizi en Aboud Suboh die werden gedood door Israëlische troepen in de Palestijnse stad Nablus. Foto: Shadi Jararah/APA Images.
Mariam Barghouti is de Senior Palestine Correspondent voor Mondoweiss. Yumna Patel is de Palestijnse Nieuws Directeur voor Mondoweiss.
- Maleisië pakt Mossad-team op en bevrijdt ontvoerde Palestijnse activist – presstv.ir 18 oktober 2022
- 6 Palestijnen gewond, huizen aangevallen, olijfgaarden verbrand in Nablus – Al Mayadeen 4 oktober 2022
- Israëlisch leger legt prominente Palestijnse rechtengroepen het zwijgen op – Maureen Clare Murphy electronicintifada 18 augustus 2022
- De bezetting maakt opnieuw slachtoffers in vluchtelingenkamp Dheisha – ISM-palestine 9 juni 2022